Olimpiada w Sztokholmie. 1912 rok. Polski nie ma od stu lat na mapie Europy. Ale w konnym konkursie skoków przez przeszkody wygrywał nasz rodak. Niestety, na ostatniej, a dokładnie przed ostatnią przeszkodą jego koń Ziablik potyka się i pada, przygniatając pod sobą jeźdźca! Przezwyciężając potężny ból 5 złamanych żeber, zawodnik wdrapuje się z powrotem na rumaka, zawraca go i jedną ręką trzymając wodze pokonuje tę pechową przeszkodą i dojeżdża do mety! Na niej osuwa się bezwładnie z siodła i traci przytomność. Wzruszona publiczność długo oklaskiwała sportsmena, nazajutrz i później pisały o nim wszystkie komentujące igrzyska gazety. Oglądający osobiście ten dowód męstwa król szwedzki Gustav V ufundował przegranemu swój prywatny złoty medal i wręczył mu go w szpitalu.
Kim był ten bohater?
Przypomniał mnie się przypadkiem – czytałem o polskich oddziałach w Białej Gwardii generała Denikina walczącej przeciw bolszewikom na południu Rosji i natrafiłem na znajomo brzmiące nazwisko dowódcy doborowego 2-iego pułku Drozdowskiej dywizji –
Rummel. Włodzimierz syn Adolfa. Zacząłem od razu gorączkowo sprawdzać, czyż czasem to nie nasz bardzo niesłusznie zapomniany
pogromca czerwonej konnicy Budionnego pod Komarowem 31 sierpnia 1920 roku. Lub jego rodzony brat, wszak wszyscy bracia Rummelowie również służyli w kawalerii rosyjskiej, a później polskiej. Natrafiłem na Karol Rómmel i potwierdziła się ta ostatnia informacja:
„Razem z braćmi: Juliuszem, Wilhelmem, Waldemarem i Janem pełnił zawodową służbę wojskową w armii rosyjskiej”. Niestety, dowódca bohaterskiego Drozdowskiego pułku, walczącego z czerwonymi od końca 1917 do końca Białej Rosji w jej europejskiej części w listopadzie 1920 r. nie był najbliżej spokrewniony z naszymi czołowymi jeźdźcami, ale jakoś – bo nazwisko niezbyt w Rosji popularne – musiał.
Wracając do naszego – rosyjskiego, polskiego, a i białoruskiego olimpijczyka (do szlachetnych ludzi sukcesu wszak wszyscy się przyznają :) - kim był Rómmel Karol syn Alfonsa, generała rosyjskiej armii i Marii Marcinkiewicz? Prawdziwa postać Renesansu – „ukończył Korpus Kadetów w Odessie (1906), Pawłowską Junkierską Szkołę Piechoty w Petersburgu (1908) i - już będąc oficerem armii rosyjskiej (dosłużył się tam stopnia pułkownika ) - Akademię Sztuk Pięknych w Petersburgu. Tam też zadebiutował (nieudanie) w konkursie hipicznym (21 marca 1910).W wyniku gruntownych studiów i treningów (naśladował wyznawców naturalnej włoskiej szkoły jazdy, którą przeniósł potem do polskiego jeździectwa) osiągnął wysoką formę i (mimo iż był oficerem piechoty) został zakwalifikowany do jeździeckiej ekipy Rosji na IO w Sztokholmie (1912), gdzie zajął 9 m. na koniu Ziablik (mimo upadku i poważnej kontuzji)”
Po obronieniu niepodległości w 1920 roku powierzano mu szkolenie polskiej reprezentacji jeździeckiej do kolejnych igrzysk olimpijskich: 1920, 1924,
1928. W tych ostatnich zdobył brązowy medal w drużynowym WKKW. Partnerami Rómmla (dosiadał konia Donneuse) byli: M. Antoniewicz i J. Trenkwald. A w Paryżu w 1924,
jego wychowanek Adam Królikiewicz zdobył pierwszy olimpijski medal dla Polski : 3-miejsce w konkursie skoków (notabene zginął on na planie filmowym u Wajdy w 1966 śmiercią kawalerzysty). Rummel zajął wtedy indywidualnie 10.miejsce, a drużynowo 7-me - partnerowali mu obok
Kazimierza Szoslanda (bardzo ciekawa postać, zginął w 1944 z rąk komunistów) i Kazimierza Rostwo de Suski,
Tadeusz Komorowski, przyszły „Bór”, Komendant Główny AK).
W swoistych konnych mistrzostwach świata jakim był Puchar Narodów jego drużyna triumfowała trzykrotnie: w 1925, 1928 Nicea, 1927 Nowy Jork. Po odejściu z wojska nadal startował będąc m. in. czterokrotnym medalistą mistrzostw Polski w skokach przez przeszkody: złotym (1935, 1937) , srebrnym (1938) i brązowym (1934). Kiedy ustanawiał rekord Polski w skoku na wysokość (198 cm, w 1939 na koniu Dyngus) miał ...51 lat!
Był najwybitniejszym reprezentantem polskiej odmiany naturalnej włoskiej szkoły jazdy i wywarł ogromny wpływ na całe polskie jeździectwo okresu międzywojennego. Swoimi doświadczeniami podzielił się w książce pt. Zaprawa i jazda wyścigowa (Warszawa 1938), którą sam zilustrował.
W czasie II wojny światowej aresztowany w ramach wspólnej akcji NKVD i Gestapo pod kryptonimem AB-Aktion, więziony w niemieckich obozach koncentracyjnych Dachau i Mauthausen.
Po wojnie pracował jako trener i pod jego opieką wyrosło wielu wybitnych jeźdźców polskich. Konsultant filmowy do spraw jeździeckich. W "Lotnej" sam wystąpił w roli proboszcza. Był młodszym bratem Juliusza Rómmla , generała Wojska Polskiego, słynnego dowódcy z lat 1920,
pogromcy sławy czerwonej kawalerii - marszałka Budionnego i 1939 (obrona Warszawy). Zmarł 7 marca 1967 w Elblągu i pochowany został na Centralnym Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku-Wrzeszczu.
W rodzinnym Grodnie rozważane jest postawienie Mu pomnika, jako pierwszemu olimpijczykowi, jak i medaliście olimpiady, pochodzącemu z Białorusi.
Karol Rómmel na koniu Ziablik (wykupionym przez niego z orszaku cara Mikołaja II) w Sztokhomie w 1912.
Кароль Руммель на коне Зяблик (выкупленным из конвоя Императора Николая) на олимпскийских играх в Cтокгольмe, 1912 год.
W klimacie jeździeckim, olimpijskim i polsko-rosyjskimnie można zapomnieć zwycięstwa Jana Kowalczykaw ostatnim dniu Olimpiady'1980 w Moskwie nad reprezentantem właśnie Związku zdRadzieckiego. Wspaniałą wiktorią Kozakiewicza nad Siergiejem Bubką i jego słynny gest towarzyszom pamiętamy wszyscy, a o tej mniej widowiskowej, ale również dotkliwej prestiżowo porażce Sowietów, raczej nie. A warto. Przypomniały się wtedy tradycje najlepszej kawalerii na świecie XVI-XVII, na początku XIX i XX-go wieku.
A z klimatów tej "największej olimpiady" piosenka zakazana z 1980 roku, na 4 lata przed orwellowskim 1984.
Среди 2000 участников стокгольмских Игр был еще один человек, удостоившийся личного восхищения монарха — первый белорусский олимпиец Кароль РУММЕЛЬ.
Он появился на свет 23 мая 1888 года в Гродно в семье потомка вестфальских дворян, генерала российской армии Альфонса Руммеля и шляхтянки Марии Мартинкевич. C подачи отца мальчик уже в 6 лет стал заниматься конным спортом. Потом окончил Одесский кадетский корпус, Павловское военное училище (пехотное!) и Академию искусств в Петербурге. Увлечение детства — конный спорт — привело его в ряды 14-го драгунского Малороссийского полка. В его обязанности входило обслуживание лошадей в свите самого императора. Может быть, поэтому на ротмистра Руммеля, лихо управлявшегося в любом седле, обратили внимание члены царской семьи, курировавший в России конный спорт.
В 1911 году Кароль впервые стартовал в официальных соревнованиях. В конвое царя Николая II Руммель купил за 50 рублей лошадь по кличке Зяблик, с которой и прошел отбор в олимпийскую команду России для участия в Играх 1912 года.
В соревнованиях по конкуру (преодолению препятствий) стартовал 31 наездник, и гродненчанин до последнего находился в числе лидеров. Но на заключительном барьере Зяблик споткнулся и упал, придавив собой всадника. Несмотря на адскую боль, Руммель взобрался на коня и, прижимая руку к груди, закончил дистанцию на 15 месте. Тут же он упал без чувств, после чего был доставлен в госпиталь. Обследование выявило пять сломанных ребер! Наблюдавшего за инцидентом шведского короля Густава V так потрясло мужество спортсмена, что он приказал отлить для героя специальную олимпийскую медаль, аналогичную золотой.
Отвоевав в первую мировую войну в Российской армии, Руммель впоследствии стал майором уже Войска Польского. В боях против большевиков был ранен и за отвагу получил "Серебряный крест". Еще дважды — в 1924 и 1928 годах он пускался в олимпийское приключение уже под польским флагом, причем в последнем случае стал бронзовым призером командного турнира по троеборью. Это достижение можно считать первой белорусской олимпийской медалью.
Он побеждал в польских соревнованиях вплоть до Второй мировой войны, а потом встал на защиту родины, попал в нацистский плен (BEPHEE APECT в AB-Aktion – W.), пережив ужасы концлагерей Дахау и Маутхаузен.
Слава о подвигах Руммеля — в спорте и жизни — ходила по обе стороны Атлантики. Свидетельством тому - заметка информагентства Associated Press, растиражированная по миру в мае 1946-го: Знаменитый польский всадник, имя которого почти 20 лет назад впервые прозвучало в заголовках американских изданий, после жестоких военных испытаний вернулся домой, в Лодзь. Это полковник Кароль Руммель, в прошлом — предводитель польских конников и победитель 75 состязаний…
Поседевший Руммель разительно отличается от того темноволосого лихого удальца, который своими подвигами в седле 20 лет назад заставлял биться сердца тысяч зрителей "Мэдисон Сквер Гарден". Но несмотря на возраст, он по-прежнему остается превосходным наездником, который с оптимизмом смотрит в будущее и с большим энтузиазмом ожидает второй поездки в Соединенные Штаты".
Кароль Руммель воспитал целую плеяду отличных наездников, самый известный из которых — первый польский олимпийский медалист Адам Круликевич, ставший третьим в конкуре на Играх-1924. Кароль также успешно руководил постановкой конных и фехтовальных сцен во многих польских фильмах. Удивительно, но еще зимой 1957 года 69-летний ветеран на коне Джафаре победил в Национальных соревнованиях в Закопане, оставив позади 57 соперников!
До самой смерти в 1967-м Руммель так ни разу и не побывал в родном Гродно. Но где, как не в городе над Нёманом, должен стоять памятник первому белорусу-олимпийцу?
Руммель Владимир Адольфович
Родился 26-го сентября 1888 г., из дворян, сын подполковника, уроженец Нижегородской губернии, православный, окончил Ярославский кадетский корпус, Владимирское военное училище по 1-му разряду. В службу вступил в Александровское военное училище – 30-го июня 1907 г., 25-го февраля 1909 г. отчислен от училища с переводом в 3-й гренадерский Перновский полк, а 5-го мая того же года переведен во 2-й пехотный Софийский полк и 30-го сентября того же года поступил в Санкт-Петербургское (Владимирское) военное училище, которое окончил 6-гоавгуста 1910 г. с производством в подпоручики со старшинством 6-го августа 1909 г. с назначением в 86-й пехотный Вильманстрандский полк младшим офицером 7-й роты.Великую войну закончил на Румынском фонте. Подполковник. Сформировал офицерский отряд в Болграде.Участник похода Яссы-Дон (присоединился к отряду полковника Жебрака 24 февраля 1918), прошел путь в составе 3-й роты, командир 1-го отделения 3-го взвода. В Добровольческой армии во 2-м Офицерском (Дроздовском) стрелковом полку, в июне 1918 командир батальона того же полка, с января 1919 командир 1-го Дроздовского полка, с 14 ноября 1919 комендант Харькова. Умер от тифа 21 февраля 1920 под Новороссийском.
Witek
